شاید این مطالب برایتان مفید باشد
هشداری برای سلمان رشدی
روز ۱۲ آبان ماه امسال، برای مسلمانان هلندی روز غرور آفرینی بود. مدتها بود یک فیلمساز ۴۷ ساله هلندی، با اهانتهای آشکار و بی پرده خود نسبت به اسلام و قرآن، غیرت آنان را به جوش می آورد. یک سلمان رشدی دوم، که این بار در عرصه سینما، مجال ترک تازی یافته بود. اما سالها از رحلت خمینی کبیر (رض) می گذشت و و هیچ مجتهدی شجاعت ایشان را نداشت.
روز ۱۲ آبان امسال، دوم نوامبر ۲۰۰۴ میلادی، «تئو ون گوگ» ۴۷ ساله، سوار بر دوچرخه در حال حرکت بود که جوانی با لباس سنتی مردم مراکش به او حمله کرد و به وسیله چاقو و گلوله، این لکه ننگ را زمین پاک ساخت. پلیس خیلی سریع وارد عمل شد و به تعقیب جوان پرداخت. بالاخره در یک پارک نزدیک محل اجرای حکم الهی، به محاصره در آمد و پس از تبادل آتش میان دو طرف، در حالی که مجروح شده بود، دستگیر شد و به همراه یک پلیس مجروح دیگر، به بیمارستان منتقل گردید.
سخنگوی پلیس اعلام کرد این جوان ۲۶ سال سن داشته و تبعه هلند اما مراکشی الاصل است.
بدین ترتیب محمد بویری، این جوان غیور گمنام، توانست حکم خداوند را جاری سازد و خشم مقدس مسلمانان را نسبت به هتاکان نشان دهد. کاری که سالها پیش از او، شهید مصطفی مازح به دنبال آن بود اما در طبقه بالایی هتل محل اقامت سلمان رشدی، در اثر انفجار ناگهانی کمربند پر از مواد منفجره، ناتمام ماند.
متاسفانه اعدام شجاعانه تئو ون گوگ، بازتاب درخوری در رسانه های داخلی نداشت. همانگونه که هنوز وزارت امورخارجه یا علمای دینی، واکنش مناسبی در جهت حمایت از محمد بویری، این جوان شجاع گمنام به خرج نداده اند.
تئو ون گوگ که بود؟
تئو ون گوگ در سال ۱۹۵۷ به دنیا آمد. ابتدا در رشته حقوق تحصیل کرد و پس از رد شدن در آکادمی فیلم تصمیم گرفت سینما را نزد خودش بیاموزد. نخستین فیلمش به نام «آبجو» در ۱۹۸۱ او را به عنوان چهره ای غیر متعارف در سینمای هلند معرفی کرد. به دنبال آن پس از ساختن چند فیلم کم اهمیت به تلویزیون روی آورد و اجرای چند برنامه تلویزیونی بحث و گفتگو را به عهده گرفت.
تئو ون گوگ با اینکه فیلمساز پرکاری بود اما فیلمساز مهمی نبود و شهرتش را در خارج از هلند بیشتر مدیون جد مشهور نقاشش، یعنی ونسان ون گوگ بود.
او در مجموع ۲۳ فیلم ساخت که از میان آنها فیلم «سکس بدون وقفه» تنها فیلمی بود که به طور نسبتا وسیع در خارج از هلند پخش شد.
فیلم «قرار ملاقات کور» او فیلمی پورنوگرافیک بود که به موضوع رابطه جنسی تلفنی در جامعه هلند می پرداخت.
ون گوگ، یکی از بیست و پنج فیلمسازی بود که فیلم پنج دقیقه ای او در مجموعه بیست و پنجگانه منظرهایی از اروپا، اخیرا درجشنواره فیلم لندن به نمایش درآمد و یکی از ضعیف ترین فیلم های این مجموعه بود. وی در این فیلم کوتاه خود، یک نمایش پرسش و پاسخ تلویزیونی را نشان می داد که در آن مجری برنامه از زنی هلندی که در برنامه شرکت کرده بود، نام پایتخت یکی از کشورهای اروپای شرقی را که به تازگی به اتحادیه اروپا پیوسته بود، می پرسد، اما او پاسخ آن را نمی داند و مسابقه را می بازد. در واقع ون گوگ خواسته بود نشان دهد در حالی که مردمان عضو جامعه اروپا از کشورهای پیرامون خود حداقل شناخت را ندارند، صحبت از اتحاد اروپا بی معنی است. هرچند که از نظر تکنیکی، حاصل کار ناامید کننده بود.
یک نژادپرست دین ستیز
تئو ون گوگ مدافع سرسخت آزادی بیان بدون حد و مرز بود و هیچگونه نظارت اخلاقی، سیاسی یا مذهبی را برنمی تافت و معتقد بود که آزادی بیان در هلند از سوی بنیادگرایان مذهبی تهدید می شود.
کارهای جنجالی ون گوگ در سینما و تلویزیون هلند و اظهارنظرهای تند و انتقادی اش در باره مسلمانان و یهودیان و به طور کلی مهاجران و پناهندگان هلندی باعث شده بود که وی علی رغم کم بضاعتی هنری اش، شهرتی منفی را در جامعه هلند به دست بیاورد.
ون گوگ افکار شدیدا ضد مذهبی داشت و در برنامه های تلویزیونی و مقاله هایش به انتقاد صریح از اسلام و یهودیت می پرداخت و حتی در یکی از این برنامه ها از رهبران یهودی و مسیحی به عنوان «ماهیان گندیده ناصریه» نام برد. اما نوک تیز حملات ون گوگ بیشتر متوجه روحانیان مسلمان هلندی بود و آنان را به خاطر موعظه هایشان مورد انتقاد قرار می داد چرا که مدعی بود محتوای آنها زن ستیزانه است. در کتابی تحت عنوان «الله بهتر می داند» – که بعد از حادثه یازده سپتامبر نوشت – نظامی گری اسلامی را مورد حمله قرار داد و مجددا امام جماعت های هلند را به داشتن نفرت از زنان متهم کرد.
جالب اینجاست که ژان پیتر بالکننده، نخست وزیر دمکرات مسیحی هلند از ون گوگ به عنوان “قهرمان آزادی بیان” نام برد!
سرنوشت مشترک دو دوست تندرو
ون گوگ دوست نزدیک «پیم فورتاین» نماینده راستگرا و همجنس باز مجلس هلند بود که به خاطر افکار نژاد پرستانه و ضد مهاجر خود، توسط یک چپ گرای تندرو در سال ۲۰۰۰ به قتل رسید. پیم فورتاین نیز همانند ون گوگ منتقد شدید اسلام بود و در سخنرانی ها و مقاله های خود از اسلام به عنوان یک دین عقب مانده یاد می کرد. ون گوگ به تازگی فیلمی کوتاه درباره زندگی و مرگ فورتاین نیز ساخته بود که هنوز به نمایش درنیامده است.
ون گوگ چرا کشته شد؟
نمایش فیلم کوتاه «تسلیم» از تلویزیون سراسری هلند به مرگ ون گوگ انجامید. او این فیلم ده دقیقه ای را به کمک یک زن مرتد سومالیایی الاصل ساخته بود.
فیلم تسلیم، از نظر تکنیکی حرفی برای گفتن ندارد. کل فیلم در فضایی بسته فیلم برداری شده و بیشتر به یک ویدئو کلیپ شبیه است تا یک فیلم مستند.
تسلیم می خواهد یک نگاه گرافیکی به خشونتی باشد که ادعا می کند در جهان اسلام در حق زنان اعمال می شود. اما این فیلم کوتاه بیشتر از آنکه متکی به جنبه های تصویری (ویژوال) و دیداری باشد، یک فیلم خطابه ای معمولی است که از کلیشه های آشنا و مرسوم این گونه فیلم ها استفاده می کند.
فیلم با بهره گیری از کلیشه های فرمی (تکنیک های نخ نما شده ویدئو کلیپی) و روایی (تکنیک فلاش بک) می خواهد واکنش دلخواه سازندگان را در بیننده ایجاد کرده و با پوشاندن ضعف های استدلالی فیلم، بیننده های احساساتی را به پذیرش نظرگاه فیلم متقاعد کند.
تمایل به اسلام ستیزی
فیلم علیرغم اینکه علیه یک ایدئولوژی به زعم سازندگان آن “زن ستیز” ساخته شده است، اما در عین حال دارای یک تمایل ایدئولوژیک آشکار است: اسلام ستیزی.
ابتدا به نظر می رسد که فیلم دارد روایتهای متعددی از زن های گوناگونی را که به شکل های مختلف و در موقعیت های متفاوت مورد آزار و سوء استفاده جنسی مردان مسلمان قرار گرفته اند، از زبان یک زن بیان می کند.
اما در واقع فیلمساز دارد قضیه ای را می پروراند که متکی بر اجزایی است که به صورت یک کلیت یکپارچه عمل می کند و درجهت القاء فکر سازندگان آن پیش می رود.
انتقاد در فضایی شهوانی
داستان فیلم در فضایی تاریک و سیاه روایت می شود. نمادهای اسلامی در صحنه آرایی فیلم به کرات استفاده شده است.
راوی فیلم یک زن جوان است که از چهره او تنها چشمانش پیداست و بقیه صورت وی را برقعی پوشانه است. اما علی رغم این صورت پوشیده، بدنی کاملا عریان دارد که قسمتهایی از آن، با چادری بسیار نازک پوشانده شده و بر روی بدن برهنه زن، آیات قرآن مجید نوشته شده است.
در ابتدای فیلم، زن با لهجه ای عربی، نماز خود را آغاز می کند و به قرائت سوره حمد می پردازد. در انتهای فیلم هم، زن در حال تشهد است و سلام می دهد.
در طول فیلم، نماهای نزدیکی از بدن برهنه زن نمایش داده می شود که آیات کلام الله بر روی آن نقش بسته است. لحن صحبت کردن زن نیز، اغواگرانه و شهوانی است. او چهار قصه از دوران گذشته را روایت می کند که بیش از آنکه بیانگر وضعیت زنان ستمدیده و مظلوم مسلمان باشد، روایت های شهوانی و اروتیکی اند که به سبک داستانهای هزار و یکشب بیان می شود.
زن در طول فیلم، مناجاتی را با خداوند آغاز می کند که خاص فرهنگ اسلامی نیست و ریشه در سنت های یهودی و مسیحی دارد.
حرثی علی در این باره گفته است: ” این دیالوگ، دیالوگی انسانی است و در فرهنگ اسلامی وجود ندارد. ما عادت نکرده ایم که با خدای خود چالش داشته باشیم. رابطه بین مسلمانان و خداوندشان، رابطه تسلیم و انقیاد است. این خوب است که انسان بتواند خدایش را مورد پرسش قرار دهد و بپرسد: چرا این کار را کردی؟”
تکرار تصویر بدن زن و آیات روی آن، از زاویه های مختلف، جز تقویت و تشدید فضای اروتیک و شهوانی فیلم ، کارکردی ندارند. حتی طراحی نقش ضربه های شلاق بر پیکربرهنه زن که بسیار ناشیانه انجام گرفته، تنها می تواند احساسات رقیق بینندگان ساده پسند و عامی را برانگیخته و احیانا آنها را منقلب نماید. در واقع تنها هدف فیلم ساز از نمایش این نماها، تقدس زدایی از باورهای اسلامی است و بس.
یک مشاور مرتد
تئو ون گوگ در ساخت فیلم تسلیم از مشاوره و راهنمایی های «حرثی علی» (مهاجرسومالیایی تبار و نماینده کنونی مجلس هلند) که نویسنده فیلمنامه و متن گفتار فیلم است، بهره برده بود.
حرثی علی در گفتگوی خود با مجله ساندی تایمز(۲۱ نوامبر۲۰۰۴) طوری از نحوه ساخت فیلم حرف زد که گویی کارگردان آن خودش بوده است . همانگونه که در عکس های پشت صحنه فیلم، حرثی علی را در حال کارگردانی یا دادن میزانسن به صحنه یا نحوه اجرای نقش توسط بازیگر در کنار ون گوگ می بینیم. فکر زن مسلمان سرکوب شده و تحت ستم که از سوی پدر، همسر، عمو و دیگر اطرافیانش مورد آزار و سوء استفاده جنسی قرار می گیرد ، از سوی او مطرح شده است.
او تمام تجربیات تلخ و دردناک زندگی شخصی خود را به عنوان یک دختر مسلمان در جامعه بسته و مسلمان آفریقایی که درک خشک و منجمدی از اسلام دارند و در آن سنت های پوسیده قبیله ای مثل ختان زنان با اعتقادات اسلامی درآمیخته (حرثی علی خود در سن شش سالگی این اتفاق را تحمل کرده بود)، به عنوان یک حقیقت مسلم و قطعی در قالب یک فیلم کوتاه (ویدئو آرت) به جامعه اروپا که دچار اسلاموفوبیا (ترس از اسلام) است، ارائه کرده است.
در طول دو سال گذشته حرثی علی به یکی از منتقدان فعال شریعت و قوانین اسلامی تبدیل شده و بارها از تریبون های مختلف علیه آن سخنرانی کرده است.
قطعا حرثی علی در دنیا نخستین زنی نیست که اینگونه بی پروا و صریح اسلام و فرامین قرآن را به باد انتقاد گرفته است. پیش از او زنان مرتد دیگری مثل “چهدورت جوان” فرانسوی و نویسنده کتاب «مرگ بر حجاب» و “ارشاد منجی” نویسنده کتاب «دردسر اسلام» نیز در کتاب های خود به قوانین اسلامی در باره زنان اهانت کرده اند اما آنچه که نام حرثی علی را بر سر زبان ها انداخته، موقعیت سیاسی ویژه او و تریبون هایی است که در اختیار دارد.
مشکل اصلی حرثی علی این است که نتوانسته است آموزه های اسلام ناب را از خرافات مسلمانان آفریقایی تشخیص دهد.
واکنش ها به فعالیت های حرثی علی
اظهارات مرتدانه حرثی علی، واکنش خشمگینانه مسلمانان هلند را به دنبال داشته است. ۶۰۰ نفر از مسلمانان هلند در اعتراض به حرفهای او، خواهان اقدام پلیس برای دستگیری و به زندان انداختن او شده اند.
سفیران کشورهای عربستان سعودی، پاکستان، سودان و مالزی نیز با رئیس حزب او (وی وی دی) ملاقات کرده و خواهان اخراج او از حزب شده اند. بعلاوه او و ون گوگ، بارها از سوی تندروهای اسلامی به مرگ تهدید شده بودند.
گفته می شود که روزی نیست که حرثی علی از سوی گروه های ناشناس اسلامی نامه های تهدید به مرگ دریافت نکند. عده ای نیز او را به تصحیح روش و دیدگاههای خود فرامی خوانند. زن مسلمانی از آمریکا برای او نوشت: «اگر به خود اسلام کاری نداشته باشید، مبارزه شما به سود اسلام خواهد بود. امیدوارم که ناخواسته به تعصبات نژادی و نفرت دامن نزنید.»
درک عامیانه از مشکل زنان مسلمان
حرثی علی درکی عوامانه از عالم اسلام دارد. تصویری که بیشتر حاصل جو سازی های رسانه های غربی است تا مشاهده واقعیتهای جوامع اسلامی. به عنوان مثال او می گوید: «زنان مسلمان زیادی در اروپا، آمریکا و تمام جهان غرب از نظر فیزیکی و فکری سرکوب شده اند. گروههای زیادی از زنان در عربستان سعودی و ایران اجازه بیرون رفتن از خانه را ندارند!»
درک حرثی علی از اسلام و سرکوب زنان مسلمان به نظر خیلی عامیانه، سطحی و یک بعدی می آید. زنان مسلمان زیادی در جهان هستند که بین ایمان خود و اقتضائات زندگی امروزی تعادل و توازنی یافته اند و بسیاری از مردان مسلمان، رفتار شایسته و مناسبی با زنان خود داشته و آنها راعزیز می دارند. بعلاوه خشونت خانوادگی تنها محصول اعتقادات و افکار مذهبی نیست و به دین اسلام هم منحصر نمی شود. در مذاهب دیگر و حتی در جوامع مدرن غرب نیز خشونت های عریان تری نسبت به زنان مشاهده می شود.
آنها که فیلم مستند چهارساعته فردریک وایزمن، مستند ساز برجسته آمریکایی را درباره خشونت خانگی درمیان خانواده های آمریکایی دیده اند، این موضوع را تائید می کنند.
عملیاتهای تروریستی علیه مسلمانان
در حالی که هجده روز از قتل تئو ونگوگ، فیلمساز ضداسلامی هلندی می‌گذشت، بیش از بیست مسجد و مدرسه اسلامی در هلند به دست نژادپرستان این کشور، به آتش کشیده شده بود.
به گزارش روزنامه آمریکایی «بوستون گلوب»، آتش زدن مؤسسه اسلامی شهر اودن در جنوب آمستردام، از مهم‌ترین این حوادث بود.
بنا بر این گزارش، در آخرین شب ماه رمضان، مسلمانانی که برای برگزاری نماز، در مسجد گرد هم آمده بودند، با شنیدن فریادهای پیاپی که «مدرسه آتش گرفته»، به طرف مدرسه هجوم بردند و گروهی از مسلمانان مراکشی به همراه تعدادی از مهاجران ترکیه‌ای‌تبار هلند، در شهر جنوبی آمستردام، به سوی مدرسه اسلامی ابتدایی «بدیر» که شعله‌های آن تا آسمان می‌رفت، شتافتند.
امینه آلتون، ۳۲ ساله، که دو پسر او نیز میان ۱۲۰ دانش‌آموز این مدرسه بودند، دلشکسته و مبهوت به مدرسه نگاه می‌کرد. او می‌گوید: هم‌اکنون، کاری جز گریه از ما برنمی‌آید.
گفته می‌شود، در این حادثه با اسپری سفیدرنگ، نشانه‌ای به جای مانده بود که گروه عامل این حادثه را مشخص می‌ساخت. نام این گروه، «قدرت سفید» است.
این حمله همراه با اقدامات دیگری از قبیل بمب‌گذاری و آتش‌سوزی و خرابکاری در بیش از بیست مسجد و مدرسه اسلامی و مؤسسات دیگر بوده که در پی قتل انجام گرفته در دوم نوامبر بوده است؛ در آن تئو ونگوگ فیلمساز، احتمالا به دست یک اسلامگرای افراطی کشته شده است.
گفتنی است، چندین کلیسای پروتستان نیز شبیه این تحرکات را در مقابل گروههای اسلامی در این کشور مرتکب شده‌اند، به گونه‌ای که این تحرکات و درگیری‌ها، کشور را به صحنه جنگ تبدیل کرده است.
گفته می‌شود بر قبر تئو ونگوگ، علاوه بر یادداشتها و دسته‌های گل، جمله‌ای با این مضمون به چشم می‌خورد که: «زنده‌باد تئو! […] بر خدا، اله، مسیح و مریم مقدس»!
انفجار پشت انفجار
در ادامه عملیاتهای تروریستی و خشونتهای زنجیره‌ای علیه اقلیت‌های مسلمان در هلند، افراد ناشناس، یک سوپرمارکت بزرگ متعلق به یک مسلمان در شهر «رورموند» هلند را منفجر کردند.
روزنامه «الوطن» ـ چاپ عربستان ـ با اعلام این خبر نوشت: در پی انفجار این سوپرمارکت، همه محتویات آن در آتش سوخت و چند نفر از عابران و افرادی که در طبقه بالای سوپرمارکت بودند، زخمی شدند.
«الوطن» افزود: خسارات ناشی از این انفجار، دو میلیون یورو، برآورده شده است.
افراد پلیس جنایی، پس از بررسی و جستجو در محل انفجار به بقایای مواد شیمیایی دست یافتند که در انفجار سوپرمارکت استفاده شده است.
وان پرس، شهردار هلند، با محکوم کردن این حادثه تأکید کرد: هنوز زود است که گروههای راست افراطی را به دست داشتن در این انفجار متهم کنیم، اما تحقیقات در این‌باره ادامه خواهد داشت.
وی همچنین افزود: به زودی با نمایندگان اقلیت‌های مسلمان؛ اعم از ترکها و مراکشی‌ها، تشکیل جلسه می‌دهیم و برای جلوگیری از اینگونه عملیاتهای تروریستی متداول بین مسلمانان و مسیحیان تدابیر امنیتی لازم را در پیش می‌گیریم.
منع توزیع نیوزویک در پاکستان
مقامات دولتی پاکستان توزیع تازه ترین شماره مجله آمریکایی نیوزویک را به دلیل چاپ تصاویر کفرآمیز در این نشریه، ممنوع کردند.
به گزارش شبکه خبری بی.بی.سی، در این شماره از مجله نیوزویک تصویر زنی برهنه که کلمات مقدس قرآن کریم بر روی بدن او نوشته شده، چاپ شده است. این تصویر بخشی از فیلم تسلیم و مربوط به مقاله ای درباره تئو ون گوگ است.
رهبران گروههای اسلامی پاکستان، انتشار تصویر مجله نیوزویک را محکوم کرده و گفته‌اند: بی‌احترامی رسانه‌های غربی به نمادهای اسلامی، باعث گسترده‌تر شدن فاصله میان اسلام و غرب خواهد شد.
سلام. من آن شماره نیوزویک را دیدم. بازم غیرت پاکستانیها را…. چند روز پیش راهپیمایی کردن گفتن اگه آمریکا بخواد به ایران حمله کنه ما ساکت نمی نشینیم!
من با این نوشته شما در مورد حرثی علی موافقم که گفتین :””مشکل اصلی حرثی علی این است که نتوانسته است آموزه های اسلام ناب را از خرافات مسلمانان آفریقایی تشخیص دهد””
ولی این نوشته تناقض داره با بقیه مطالب شما!
شما در نوشته هاتون از همون قسمت افراطی و خشک اسلام آفرقایی طرفداری کردید!
قاتل هم که مراکشی هستش.